Het was weer een succes, het congres Toetsen & Examineren in het MBO (13 en 14 december in de Jaarbeurs, Utrecht).
Dit jaar verzorgden Jeanne Hup en Gijs Noordergraaf op 13 december een (geheel volgeboekte) Leertrack over Verantwoord Diplomeren. De formule werkte goed. De deelnemers waren betrokken en actief. Het is duidelijk dat het onderwerp leeft in het mbo.
We kijken nu al uit naar de editie van 2023!
Voor een korte sfeerimpressie:
Actieve rol Bureau Lente in advisering en begeleiding implementatie
Bij veel docenten in het mbo leefde al langer de wens om bewijzen of informatie uit het onderwijs te laten meewegen, meer gespreid te kunnen examineren én eerder of elders verworven leeruitkomsten te laten meetellen.
Met de komst van het Onderzoekskader mbo 2021 is voor onderwijsteams nu de deur geopend naar een andere manier van het verantwoorden van het diplomabesluit.
Initieel werd het onderwerp vooral op de agenda gezet door examencommissies maar in toenemende mate zijn het nu ook onderwijsteams die zelf het initiatief pakken.
Vanuit haar jarenlange ervaring met examinering in het mbo is Bureau Lente nu actief betrokken bij het inspireren, adviseren en begeleiden van examencommissies én onderwijsteams, om te komen tot een andere manier van het verantwoorden van het diplomabesluit.
Curio, SintLucas en Albeda College
Bij Curio heeft Bureau Lente onlangs een inspiratiesessie verzorgd bij de sector Economie en Ondernemen. Dit gebeurde op een interne studiedag over ‘het onderwijs van de toekomst’. Bureau Lente was door Karin Kort, onderwijsmanager Zakelijke Dienstverlening van de sector, uitgenodigd om opleidingsteams in drie kwartier mee te nemen in alle nieuwe mogelijkheden voor verantwoording van het diplomabesluit en de consequenties hiervan voor docenten, studenten en examencommissie. In het Onderzoekskader mbo 2021 staat: ‘de opbouw en inrichting van de afsluiting voldoen aan de eigen vastgestelde kwaliteitseisen voor betrouwbare diplomering en certificering’ en ook: ‘Dit sluit aan op de visie op het onderwijs van het team.’
Teams kunnen dus de lead nemen en op eigen initiatief aan de slag gaan met dit traject. De kwaliteit van de afsluiting moet daarbij uiteindelijk wel altijd geborgd worden door de examencommissies. Immers, de onderwijsteams ‘zorgen’ en de examencommissies ‘borgen’. Dus na de inspiratiesessie moeten de onderwijsteams en de examencommissie gelijk optrekken.
Landelijk is er inmiddels een pilot opgestart, vanuit het Kennispunt Onderwijs en Examinering MBO, waarbinnen veertien onderwijsteams experimenteren met flexibeler examineren en het meenemen van elders verworven leercompetenties. Eén daarvan is SintLucas en ook hier is Bureau Lente betrokken bij het traject door docenten te trainen in de constructie en vaststelling van examens. Een van de examens in dat traject was een examen waarbij er van formatieve bewijslast gebruik wordt gemaakt om aan te tonen dat de student een kerntaak beheerst. Bureau Lente heeft hierin meegekeken naar de kwaliteit (validiteit, betrouwbaarheid, bruikbaarheid, transparantie) van het instrument.
Naast het SintLucas en Curio is ook het Albeda College in Rotterdam een van de mbo’s waar Bureau Lente adviseert en begeleidt op het gebied van anders verantwoorden. Albeda is met 120 opleidingen, een van de belangrijkste opleidingsinstituten in de regio Rotterdam.
Jeanne Hup, vanuit Bureau Lente betrokken bij Albeda: “In een aantal bijeenkomsten hebben we nu intensief geoefend met het verantwoorden van de nieuwe trajecten. Daarbij gebruiken we onder meer rollenspellen, waarbij we gesprekken oefenen tussen de Inspectie en vertegenwoordigers van het onderwijsteam. Oefenen dus met het anders verantwoorden van het diplomabesluit vanuit de eigen situatie. In dit geval gebruikmakend van programmatisch toetsen.”
Anders verantwoorden betekent overigens niet per definitie minder werk. De momenten waarop het werk wordt verzet, verschuiven echter. Omdat de verantwoording minder aan één moment wordt opgehangen, is het minder stressvol en beter in staat de daadwerkelijk gevraagde competenties ook goed te meten. Dit resulteert in meer maatwerk voor de student, meer flexibiliteit en uiteindelijk een inhoudelijk sterke verantwoording van het diplomabesluit. Sleutelrol daarbij blijft nog steeds voor de examencommissie die met de nieuwe processen en exameninstrumenten akkoord moet gaan.
Met de komst van het Onderzoekskader mbo 2021 zit er meer ruimte in de regels om aan te tonen dat een student voldoet aan de eisen. Hiermee kan de band tussen onderwijs en examinering verder worden versterkt door:
Bureau Lente verzorgt Inspiratietrajecten, begeleiding en uitvoering en neemt teams mee naar de ontwikkeling van het exameninstrument. Hierbij is het essentieel dat na de inspiratiesessie, de onderwijsteams en de examencommissie gelijk optrekken.
Meer weten over het anders verantwoorden van het diplomabesluit?
Neem contact op met Jeanne Hup of Monique Bulle!
En dan opeens besta je vier jaar en dan denk je: ‘daar was toch iets mee?’
Inderdaad! Vier jaar geleden behaalden we als kersvers gestart bedrijf onze eerste CRKBO-registratie, waardoor we onze trainingen vrij van BTW konden aanbieden.
Fijn voor onze klanten!
Hoe zat het ook alweer?
Het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs (CRKBO) bestaat uit een Register Instellingen en een Register Docenten. In het Register Instellingen staan onderwijsinstellingen ingeschreven die voldoen aan de Kwaliteitscode voor Opleidingsinstellingen voor Kort Beroepsonderwijs. Opname in dit register is gekoppeld aan een kwalitatieve audit van de instelling (de erkenningsregeling).
Na vier jaar verloopt deze registratie echter en moet je als instelling opnieuw een audit doorlopen om opnieuw vier jaar als CRKBO erkende instelling aan de slag te mogen.
Uitgangspunten bij de audit zijn: zorgvuldigheid, rechtszekerheid, redelijkheid, betrouwbaarheid en kenbaarheid. Belangrijk is ook dat kritische procedures zoals het klachtenreglement en de algemene voorwaarden goed in orde zijn.
Bureau Lente heeft op 22 november deze audit opnieuw glansrijk doorlopen zodat we u ook de komende vier jaar onze trainingen weer vrijgesteld van btw kunnen aanbieden!
Net als vorig jaar zijn we vanuit Bureau Lente weer actief op het congres Toetsen & Examineren in het MBO (13 en 14 december in de Jaarbeurs, Utrecht).
Op beide dagen worden er op dit evenement specifieke leertracks georganiseerd. Een leertrack bestaat uit een ronde van 60 minuten en een ronde van 90 minuten. In een groep van maximaal 30 mensen diepen de deelnemers dan een thema uit en gaan ze aan de slag met de vertaling ervan naar hun eigen onderwijspraktijk.
Dit jaar verzorgen Jeanne Hup en Gijs Noordergraaf van Bureau Lente op 13 december een – inmiddels al volgeboekte – Leertrack over Verantwoord Diplomeren.
Het is immers een fantastisch moment als je je studenten een diploma kunt uitreiken. Maar daar is niet alleen veel aan vooraf gegaan voor studenten en het onderwijs, maar ook voor de examencommissie!
Voor examencommissies ligt er een duidelijk taak als het gaat om het borgen van de examinering en de diplomering. Tijdens deze leertrack gaan de deelnemers vooral aan de slag met het herijken of invullen van deze taken als examencommissie. Zodat je met je examencommissie goed het diplomabesluit kunt verantwoorden, onafhankelijk van de manier van afsluiting die opleidingen hebben gekozen.
Tijdens de eerste sessie van deze leertrack krijgen deelnemers inzicht in de borgingstaken en delen ze kennis en ervaring met elkaar.
In de tweede sessie bouwen we voort op de eerste sessie en gaan we dieper in op het verantwoorden van de diplomering aan de hand van (eigen ingebrachte) dilemma’s en casussen.
We hebben er zin in! Graag zien we jullie op 13 december in Utrecht!
‘Toetsen hebben een slechte naam.’ Met die ongenuanceerde uitspraak begint docent (en onderwijsexpert) Erik Meester een ronkend (en helaas ook rammelend) opiniestuk in De Volkskrant (10/11).
Het stuk is niet erg zorgvuldig geschreven en na lezing weet ik nog steeds niet waar het artikel heen wil. Het punt dat Meester probeert te maken, blijft volstrekt onduidelijk.
Is dit satirisch? Deze oproep om een Rijksinstituut voor Curriculum- en Toetsontwikkeling (RICT) op te richten, kan toch niet serieus zijn?
Meester praat over het bevorderen van autonomie bij docenten en komt dan met een voorstel om alles wat met toetsen en curriculumontwikkeling te maken heeft te centraliseren. Hij gaat daarmee volstrekt voorbij aan de deskundigheid van docenten. Docenten zijn professionals in het geven van onderwijs en de kracht van onderwijs zit juist in die bevlogen docenten die vanuit hun deskundigheid en enthousiasme zeer goed in staat zijn om autonoom en binnen een team, goed na te denken over wat kwaliteit van onderwijs en toetsing is. Rekening houdend met onderwijsdoelen, kwalificatie-eisen van onderwijs en didactiek en toetsing (het Constructive Alignment). In dit artikel suggereert hij dat ze dat niet kunnen en dat je de toetsen en de uitkomsten daardoor niet landelijk zou kunnen vergelijken (?).
Het stuk begint ook met het uitganspunt dat er weerstand is tegen toetsen. In mijn dagelijkse praktijk bij Bureau Lente, werk ik met docenten, curriculumontwerpers en examencommissies op veel verschillende niveaus in met name mbo en hbo, en dit is níet wat ik ervaar. We zien veel ontwikkelingen om de toetsing in al zijn facetten gericht in te zetten. Bijvoorbeeld om leerlingen verder te helpen in hun ontwikkeling, diagnostische informatie te verkrijgen maar ook om het oordeel te kunnen vormen over het niveau en het examineren van de eindtermen/kwalificaties. Meester suggereert ook dat de toetsen nu niet valide, betrouwbaar en vergelijkbaar zouden zijn. Hij oppert dat er voor het mbo doorlopende leerlijnen en toetsmomenten moeten komen, en suggereert daarmee dat scholen nu dus blijkbaar niet zo’n doorlopende toetsing hebben. Zoals gezegd: onze ervaring is anders.
In het betoog wordt verder van alles door elkaar gehaald.
“De huidige toetsen in het onderwijs lijken vooral op algemene intelligentietests…”
Ik moet de eerste docent nog tegenkomen die een toets op deze manier bekijkt. En trouwens hoe doe je dat eigenlijk een algemene intelligentietest ontwikkelen als je wilt bekijken of een leerling een bepaalde vaardigheid beheerst?
Naar mijn mening diskwalificeert Erik Meester met zijn opiniestuk een hele beroepsgroep op alle niveaus. Dat is wat me nog het meeste stoort aan dit stuk. Mijn advies: zie docenten als professionals en zie dat er constructief wordt nagedacht over de functie van toetsing binnen een school of opleiding.
Een van onze nieuwste trainingen is BKE-Direct. Hierbij zijn training en certificering geïntegreerd. Bij BKE-Direct werken we in leerteams waarbij docenten aan hun eigen toetsen werken en al gedurende deze werkzaamheden beoordeeld en gecertificeerd worden.
Afgelopen week sloten we bij Hogeschool KPZ in Zwolle het BKE-Direct traject af met het laatste onderdeel: de kennisdeling binnen de onderwijsinstelling.
Tijdens de kennisdeling delen de deelnemers de toetsen die zij ontwikkeld hebben met andere collega’s die niet in de trainingsgroep zaten; directe collega’s maar ook andere leden van een vakteam en leden van de curriculumcommissie. Daarnaast waren er ook twee studenten uitgenodigd door een deelnemer.
Dit resulteerde in interessante gesprekken over de nieuwe of aangepaste toetsen. Voor mij als trainer is het erg leuk om te zien hoe effectief BKE-Direct is. Deelnemers die aan het begin knelpunten in hun toets analyseren zonder te weten wat ze eraan kunnen doen, en het traject afsluiten met toetsen die helemaal passen bij hun eigen visie op toetsing. En dan ook nog eens verder gaan met het doorontwikkelen. Deze deelnemers zijn volledig toetsbekwaam.
Daarnaast is het natuurlijk ook leuk om in de evaluatie terug te horen dat de deelnemers blij waren met de afstemming van de training op de eigen praktijk. Ook was er tevredenheid over de gevoerde discussies met de trainer, het leerteam en daarbuiten.
Alle deelnemers: gefeliciteerd met jullie BKE certificering!
