Wat betekent de komst van ChatGPT voor toetsen en examineren?

Het nieuwe jaar is net begonnen, maar een van de eerste hoofdrolspelers is al bekend: ChatGPT. ChatGPT is een AI-gebaseerd generatief taalmodel dat in staat is om teksten te produceren die op menselijke taal lijken, door te leren van een grote hoeveelheid aan getrainde tekstgegevens*. En het systeem levert verbluffend goede resultaten, zowel in het Engels als ook al in het Nederlands.

Verbod op gebruik in scholen?

Over het algemeen biedt het gebruik van ChatGPT en andere AI-gebaseerde taalmodellen in het onderwijs interessante mogelijkheden, maar er zijn tegelijkertijd ook grote uitdagingen.

Zozeer zelfs dat scholen in New York City op dit moment het gebruik van ChatGPT willen verbieden omdat het zó goed is in het schrijven van oppervlakkige essays en verslagen, dat het de opdrachtstructuur van het essay als beoordelingsinstrument ondermijnt.

Het gebruik van ChatGPT (of andere AI-gebaseerde taalmodellen) in het onderwijs biedt studenten tal van interessante mogelijkheden, zoals het verbeteren van hun schrijfvaardigheden en het ondersteunen van hun leerproces. Het kan tegelijkertijd echter ook een aantal uitdagingen opleveren voor docenten als het gaat om het toetsen en examineren van studenten.

Uitdagingen

Een van de grootste uitdagingen is het voorkomen van plagiaat. Omdat ChatGPT in staat is teksten te genereren die op de teksten van studenten lijken, is het moeilijk om te bepalen of een bepaalde tekst afkomstig is van de student zelf of van het model. Docenten zullen bij het beoordelen van schriftelijke verslagen, rapporten of essays, zelf ook meer gebruik moeten gaan maken van aanvullende methoden en technieken, zoals plagiaatsoftware en beoordeling van de stijl en inhoud van de tekst, om vast te stellen of een tekst afkomstig is van de student zelf, of van ChatGPT.

Een andere uitdaging betreft het beoordelen van de schriftelijke vaardigheden van studenten. Omdat ChatGPT in staat is om complexe teksten te genereren, is het mogelijk dat studenten een goede score krijgen op een verslag, rapport of plan, terwijl ze in werkelijkheid geen goed begrip hebben van de stof. Docenten zullen dan andere manieren moeten vinden om die specifieke vaardigheden van studenten te beoordelen, zoals mondelinge presentaties of groepswerk.

Er zijn daarbij ook technologische hulpmiddelen beschikbaar die docenten kunnen helpen om studenten te monitoren terwijl zij werken met ChatGPT, zodat zij kunnen zien hoe vaak een student het model raadpleegt en hoe de student de informatie die het model geeft gebruikt. Docenten kunnen hierdoor een betere inschatting maken of de student de stof al dan niet begrijpt en of het gebruik van ChatGPT verantwoord is of niet. En als je wilt gaan naar meer eigenaarschap van de student, dan is het ook beter om de student zelf te laten bepalen in hoeverre de leeruitkomsten zijn bereikt.

Hierbij komt ook de uitdaging hoe toetsen en examens op te zetten, die studenten die gebruik maken van ChatGPT en studenten die dat niet doen, een gelijk speelveld bieden. Hoe zorg je ervoor dat de studenten die geen gebruik maken van ChatGPT niet benadeeld worden ten opzichte van studenten die wel gebruik maken van ChatGPT.

En dan is nog de kwestie van de ethische implicaties van het gebruik van AI-gebaseerde taalmodellen in het onderwijs. Hoewel ChatGPT en soortgelijke modellen kunnen helpen bij het leerproces van studenten, kan het ook leiden tot een afhankelijkheid van technologie en een afname van de vaardigheden van studenten om op eigen kracht te leren en te creëren.

Rekenmachine

Het gebruik van ChatGPT door studenten en de weerstand ertegen vanuit sommige scholen, laat zich goed vergelijken met de komst van eerdere (technologische) hulpmiddelen. Middelen die eerst niet gebruikt mochten worden bij examens, slotwerkstukken en scripties, maar later wel, zoals woordenboeken, uittrekselboeken, tabellenboeken, de rekenliniaal, de rekenmachine, de computer en het internet.

Neem bijvoorbeeld de rekenmachine. Deze zorgde voor sneller en efficiënter rekenen. Net zoals ChatGPT studenten nu kan helpen bij sneller en efficiënter schrijven, het verbeteren van schrijfvaardigheden en het ondersteunen van hun leerproces.

Maar net zoals de introductie van de rekenmachine leidde tot bezorgdheid over een afname van vaardigheden zoals hoofdrekenen, leidt het gebruik van ChatGPT ook tot bezorgdheid en discussies over een afname van vaardigheden zoals het zelfstandig schrijven en het onthouden van spelling en grammatica.

Docent centraal

ChatGPT, zoals de rekenmachine dat was, is een nieuw technologisch hulpmiddel dat zowel voordelen als uitdagingen met zich meebrengt. Een nieuwe stap in de nooit aflatende discussie over hoe technologie het onderwijs kan veranderen en hoe dit op een verantwoorde manier kan worden geïntegreerd. De inzet van technologie blijft daarbij altijd ondersteunend en de beoordeling van de vaardigheden van een student ligt nog steeds bij de docent. Deze moet zich blijven richten op het geheel van de ontwikkeling en de prestaties van de studenten. Docenten zullen nog steeds verantwoordelijk zijn voor de bereikte resultaten van de student (toetsing en examinering), en zullen moeten afwegen of en hoe technologie kan worden gebruikt om zowel hen als de studenten daarbij te ondersteunen.

*) Een deel van de input voor dit blog over ChatGPT in het onderwijs is overigens aangeleverd door de chatbot ChatGPT zelf…