Het nieuwe paradigma: feedback is een proces

Bij de ontwikkeling van onze nieuwe training Effectieve Feedback hebben we onder meer gebruikgemaakt van het standaardwerk van Winstone en Carless: ‘Designing Effective Feedback Processes in Higher Education: A Learning-Focused Approach’ (2019).
In hun boek spreken Winstone & Carless van een oud en een nieuw feedbackparadigma.

Het oude feedbackparadigma is overdrachtsgericht (transmissie) en gaat vooral over het door de docent aanleveren van informatie aan de student. De docent voorziet de student van feedback (vaak schriftelijk) en de student verwerkt deze informatie met als doel het product met een voldoende af te ronden. Er wordt hierbij niet teruggegrepen op eerdere feedback en de student doet gewoon wat er op dat moment concreet van hem gevraagd wordt (reactief). Alle aandacht gaat uit naar de feedbackboodschap en niet naar wat er vervolgens met deze informatie gebeurt.

Het nieuwe paradigma is juist gericht op het leerproces (transformatie). Hierbij staan interactie met de student, zijn begripsvorming en het vervolgens toepassen van de feedback centraal. Hierbij is de docent ontwerper van het feedbackproces. Ook faciliteert de docent productieve feedbackinteracties als peerfeedback en zelfassessment.

Oude en nieuwe feedbackparadigma. Winstone, & Carless (2020)

Duurzame feedback
Deze wijze van feedback wordt ook wel ‘duurzame feedback’ genoemd, omdat het feedbackproces de student in staat stelt verder te kijken dan de huidige taak. Duurzame feedback stimuleert de student om de eigen ontwikkeling in de hand te nemen door actief op zoek te gaan naar feedback bij docenten, experts en peers.

Feedback vindt plaats in dialoog
Bij de verschuiving van het oude, overdrachtsgerichte paradigma naar de nieuwe op het leerproces gericht benadering, staat dialoog centraal. Met dialoog wordt niet enkel een gesprek tussen twee mensen bedoeld, maar een interactieve uitwisseling tussen twee of meer personen over de kwaliteit van het werk van de student.

Kerncompetentie: feedbackgeletterdheid
Werken volgens het nieuwe feedbackparadigma, vraagt van studenten dat zij hun ‘feedbackgeletterdheid’ ontwikkelen. Dat wil zeggen dat ze de waarde van feedback en het belang van hun eigen actieve rol in het feedbackproces inzien, dat ze de kwaliteit van het werk van zichzelf en dat van anderen kunnen inschatten en dat ze hun emotionele betrokkenheid bij het feedbackproces op een productieve manier kunnen inzetten.

Studenten kunnen zulke feedbackgeletterdheid pas ontwikkelen als ook hun docenten feedbackgeletterd zijn. Voor docenten betekent dit dat zij niet alleen de werking en technieken ten aanzien van feedbackprocessen kennen en beheersen, maar ook dat zij bereid zijn zich te laten inspireren en te experimenteren met het ontwerp en inpassen van feedbackprocessen in hun onderwijs het curriculum. Daarnaast moeten zij ook open staan om dit met collega’s te delen en van elkaar te leren.

Wat is het probleem waar docenten nu vaak tegenaan lopen?

  • Feedback geven kost de docenten (te) veel tijd door grote aantallen studenten en/of andere werkdruk.
  • De gegeven feedback wordt door studenten onvoldoende gebruikt.
  • Expertise en of inzichten ontbreken.

Naar een breed gedragen feedbackcultuur

Als we naar een feedbackcultuur willen dan moeten we feedback een plaats geven in het curriculumontwerp en de direct betrokkenen (docenten en studenten) feedbackgeletterd maken.

Dimensies van een feedbackcultuur

  • Ontwikkelen van feedbackgeletterdheid bij docenten
  • Ontwikkelen feedbackgeletterdheid bij studenten
  • Ontwikkelen van studentbetrokkenheid bij feedbackprocessen
  • Feedbackprocessen meenemen bij het ontwerpen van toetsing/assessments
  • Inzetten van effectieve peer-feedback en peer-monitoring processen.
  • De relationele dimensie van feedback bespreekbaar maken

Certificering Feedback Master

Voor ervaren en beginnende docenten die echt resultaat willen behalen met het geven van feedback heeft Bureau Lente nu de training Effectief Feedback ontwikkeld, indien gewenst afgesloten met een certificering tot Feedback Master.

In deze training herkaderen we feedback. Van feedback als product naar feedback als proces, waarbij studenten actief betrokken zijn bij het zoeken, verwerken en gebruiken van feedback.

Studenten leren niet door ze enkel feedback te geven, zelfs niet als je het herhaaldelijk op de meest vriendelijk mogelijke manier meedeelt. Het geven én ontvangen van feedback is meer dan een product in de vorm van ingevulde formulieren. Feedback is een proces.

Tijdens de training onderzoeken we hoe het geven en verwerken  van feedback het beste gefaciliteerd kunnen worden. Deze training biedt praktische handvatten over het geven van effectieve feedback en hoe de grootste impact op het leren van studenten kan worden bereikt.

Aandachtspunten hierbij zijn onder meer: het ontwikkelen van feedbackgeletterdheid van docenten en studenten, stimuleren van betrokkenheid van studenten bij het eigen leerproces, de dialoog in het feedbackproces, het implementeren van ‘peer feedback’ en het inrichten van het feedbackproces voor meerdere studenten/groepen.