We weten weer even waar we staan, in het onderwijs.
Op woensdag 10 mei presenteerde inspecteur-generaal van het Onderwijs, Alida Oppers, De Staat van het Onderwijs, tijdens een congres in DeFabrique in Utrecht. Naast de presentatie van het rapport waren er diverse workshops en activiteiten rondom verschillende thema’s uit De Staat van het Onderwijs 2023. Elk jaar lijkt de publiciteit rond het rapport verder toe te nemen en ook dit jaar kon iedereen weer via een livestream kennisnemen van de presentatie.
Het jaarlijkse rapport geeft een overzicht van trends en ontwikkelingen in het onderwijsstelsel. Het laat zien wat goed gaat, maar ook wat beter kan én moet. Dit jaar ging de Inspectie vooral in op thema’s als basisvaardigheden, kansengelijkheid en goed toegeruste leraren. Verplichte kost dus voor iedereen die in het onderwijs werkzaam is. Maar tegelijkertijd zitten er voor deze groep ook niet veel verrassingen in.
Niet heel positief
Ik was op het congres en het is natuurlijk een prima omgeving om de uitkomsten meteen met een brede groep vakgenoten te kunnen bespreken. Mijn algemene afdronk was niet heel positief. Veel ontwikkelingen die ‘ongewenst zijn’ en/of ‘aandacht vragen’. Ofschoon veel van de in de media besproken uitkomsten vooral betrekking hebben op basisonderwijs of voortgezet onderwijs, zijn er vergelijkbare deelrapporten voor hbo en mbo.
Hier noteerde ik onder meer zorgen over de neveneffecten van de flexibilisering van het onderwijs op de kwaliteit ervan en de borging van de resultaten. Zorgen zijn er ook over de hogere uitval van studenten en de lagere doorstroom naar meer theoretische opleidingen dan vóór Covid. Ook het moeilijk handhaven van de kwaliteit van online leren werd genoemd.
Benadrukt werd dat de rol van onderwijs breder is dan het kwalificeren. En dat een te nadrukkelijke focus op het verwerven van het diploma vaak ten koste gaat van de aandacht voor burgerschap en loopbaanontwikkeling.
Feedback: helft studenten is tevreden
Verder veel cijfers. Mijn oog viel onder meer op een grafiek over de kwaliteitsperceptie van studenten met betrekking tot de verkregen feedback gedurende hun opleiding en met name ook met betrekking tot hun stages. De grafiek bleef over de laatste paar jaar vooral heel stabiel; weinig verbetering of verslechtering. En met een score waarbij ongeveer de helft tevreden was. Of ontevreden, natuurlijk. De grafiek werd overigens gepresenteerd als positief (‘De meerderheid van de studenten is tevreden’).
Het glas leek hier dus halfvol, maar uit onze eigen praktijk weet ik dat er hier nog wel wat verbeterd kan worden.
Goede workshops
Samengevat: De staat van ons onderwijs mag wat mij betreft wel wat minder statisch; met grotere stappen in de goede richting. Maar het evenement was zeker de moeite waard. Ik was ook heel blij met de workshops die ik heb gevolgd. Een mooie gelegenheid om kennis te maken met mensen uit diverse geledingen van het onderwijs en collega-bedrijven. Fijn ook om in gesprek te kunnen met de inspecteurs; daar hoorde ik dat er ook een onderzoek komt naar examencommissies en hoe zij omgaan met borgen van programmatisch toetsen. Daarnaast waren er goede workshops over het effect van onderwijs/leren en effectieve lessen.
Staat van de Examencommissie 2023
En nu we het toch over de ‘Staat van’ hebben: binnenkort starten we zelf weer met ons onderzoek naar de Staat van de Examencommissie. Dit deden we eerder al in 2021. De uitkomsten vindt u hier. We zijn erg benieuwd of en hoe de Staat van de Examencommissie in 2023 anders is dan in 2021. Wordt vervolgd!
